Het eerste beleidsdoel van de doelenboom Groen (6.1) vormt de bescherming en de ontwikkeling van een samenhangende groenstructuur zoals opgenomen in de Agenda Groen en de Provinciale Structuurvisie. De kern van de groenstructuur wordt gevormd door het Natuurnetwerk, dat momenteel circa 50.000 hectare verworven en ingericht groen omvat (excl. grote wateren). In 2027 dient het Natuurnetwerk door verwerving en inrichting afgerond te zijn. Het omvat dan ca. 56.000 hectare met inbegrip van de Natura 2000 gebieden en grotere recreatiegebieden.
Het beleidsdoel een samenhangende groenstructuur realiseren wij via vier operationele doelen.
6.1.1 Beschermd groen
6.1.2 Natuurnetwerk Nederland (NNN) gerealiseerd in 2027
6.1.3 Natura 2000 gerealiseerd
6.1.4 Recreatieve routes gerealiseerd en Recreatie om de Stad afgerond
Onderstaand de prestatie-indicatoren die voor het begrotingsjaar 2016 waren geformuleerd, met daarbij de realisatie.

Tabel Prestatie-indicatoren

*) Voor de prestatie-indicator voor handhaving en vergunningverlening wordt aangesloten op de basisnorm kwaliteit zoals opgenomen in de dienstverleningsovereenkomsten met de omgevingsdiensten. Voorlopig is uitgegaan dat we 92% van de vergunningverlening binnen de gestelde termijnen afhandelen.

Ad 6.1.1 Nieuw groen realiseren is belangrijk, maar het beschermen van het bestaande groen is minstens zo belangrijk. Een belangrijk instrument voor de planologische bescherming van de provinciale groenstructuur (Natuurnetwerk, natuurverbindingen, bufferzones, landelijk gebied) is de Provinciale Ruimtelijke Verordening (Programma 5 Ruimte). De basis voor de vergunningverlening voor de Natuurbeschermingswet vormen de Beheerplannen voor de Natura 2000 gebieden in Noord-Holland.
In 2016 zijn vier beheerplannen in Laag Holland vastgesteld, te weten: 1. Eilandspolder, 2. Wormer- en Jisperveld en Klaverpolder, 3. Ilperveld, Varkensland, Oostzanerveld en Twiske en 4. Polder Westzaan. Daarnaast hebben GS meegetekend met vier andere beheerplannen waarvoor het Rijk bevoegd gezag is: 1. Duinen en lage land van Texel, 2. Waddenzee, 2. Noordzee kustzone en 4. Duinen van Schoorl. De afwijking is te verklaren doordat vaststelling en ondertekening van een zestal plannen eerder dan gepland plaats kon vinden.
6.1.2. Voor deze bestuursperiode is een ambitie vastgelegd om 250 hectare natuur per jaar binnen het Natuurnetwerk Nederland aan te schaffen, in te richten en te beheren. Dat kan in twee stappen. De eerste is verwerven van hectares of het wijzigen van functie van hectares binnen het NNN. In 2016 is 58 hectares gerealiseerd. De tweede stap is het inrichten van hectares als natuur. Daarvan is 172 hectare gerealiseerd. In deze laatste stap wordt natuur ingericht en in beheer gebracht, in 2016 is minder gerealiseerd dan de beoogde 250 hectare. De verwachting is dat in 2017 enkele grote projecten ingericht en in beheer worden gebracht, omdat die in 2016 nog niet geheel zijn afgerond. Het aantal hectares natuur dat gerealiseerd wordt fluctueert van jaar tot jaar. In 2015 werd bijvoorbeeld 320 hectare natuur gerealiseerd. De 58 hectare die in 2016 is verworven zal in de komende jaren worden ingericht als natuur.
Ad 6.1.2 a Voor de verwerving/functiewijziging van het Natuurnetwerk is de jaarlijkse taakstelling 250 hectare. Dit is nodig om uiteindelijk de doelstelling van 250 hectares natuur per jaar te realiseren in de NNN. De restantopgave voor het Natuurnetwerk Nederland voor Noord-Holland t/m 2027 is 4.700 hectare voor verwerving of functiewijziging.
De aanvragen via de SKNL blijven momenteel achter, omdat duidelijk is geworden dat voor functiewijziging van de grond van landbouw naar natuur de werkelijke waardedaling van de grond betaald wordt door de provincie. Dit is minder dan in voorgaande jaren werd betaald. Voorheen werd standaard 85% van de landbouwwaarde betaald, bij de openstelling van de SKNL voor het jaar 2016 is de regeling aangepast waardoor de facto minder wordt betaald. Daarnaast zijn minder projecten die in eigen beheer worden uitgevoerd afgerond.
Ad 6.1.2. b De nieuwe verworven natuur dient vrijwel altijd nog ingericht te worden om te kunnen voldoen aan de ambitiekaart. De restant inrichtingsbehoefte van het Natuurnetwerk was begin 2016 geraamd op circa 6.100 hectare. De projecten die zijn afgerond zijn met name de projecten die in voorgaande jaren zijn gestart via de subsidieregeling SKNL. Minder verwerving (zie 6.1.2a) betekent ook dat minder hectares dan gepland als NNN konden worden ingericht.
Ad 6.1.3 Voor Natura 2000 gebieden worden, zoals vastgelegd in de beheerplannen, maatregelen getroffen ten behoeve van de staat van instandhouding van soorten en habitats. In de eerste beheerplanperiode van zes jaar gaat het om maatregelen op totaal 4.020 hectare, gemiddeld 670 hectare per jaar. Hierover worden  uitvoeringsafspraken gemaakt met de terreinbeheerders en de waterschappen. De meeste maatregelen worden genomen voor de PAS (Programmatische Aanpak Stikstof), zoals baggeren,  het verwijderen van de bovengrond, maaien en het stimuleren van verstuiven in de duinen.

In 2016 zijn subsidiebeschikking afgegeven aan twee van de vijf terreinbeherende organisaties voor PAS maatregelen . Daarnaast is opdrachtverlening aan de andere partijen voorbereid. De opdrachtverlening geschied in januari 2017. Enige vertraging is het gevolg van vragen rondom het thema staatssteun.

Ad 6.1.4. De restantopgave voor recreatieve fiets- en wandelroutes is recent geraamd op 1.370 km. Dit betreft naast fysieke maatregelen vooral bewegwijzering. Dit varieert tussen 330 en 370 km. per jaar.
In 2016 is het wandelnetwerk Kop van Noord-Holland sneller dan verwacht gerealiseerd. Dit is een ruim 700 km. groot wandelnetwerk dat uitgebreide wandelmogelijkheden biedt. Wandelaars kunnen kiezen uit meer dan 700 kilometer aan wandelroute met 50 startpunten en circa 300 keuzepunten. Zij kunnen korte, middellange en lange afstanden afleggen in afwisselende landschappen met weidse uitzichten. Voor het hele netwerk komen er nieuwe eenduidige routeborden. Het wandelnetwerk sluit aan op wandelnetwerken in andere regio’s en maakt deel uit van een provinciaal dekkend wandelnetwerk. Naast het wandelnetwerk is 400 meter fietsverbinding aangelegd.

Route-aanduiding Wandelnetwerk Noord-Holand

a.   Uit dit budget zijn de advertentiekosten met betrekking tot de Wet Natuurbescherming en de Flora- en Faunawet betaald.
b.   Deze kosten hebben betrekking op rente en aflossing van eerdere EHS-leningen van de provincies die bij het Nationaal Groenfonds lopen.
c.   Uit dit budget zijn o.a. de volgende opdrachten betaald: kosten voor een congres over Groen Kapitaal, een bijdrage aan BIJ 12 voor het PAS bureau, een Quick scan voor projecten voor het Waddenfonds, ontwikkeling van een website voor NNN en een samenwerkingsonderzoek m.b.t. het GNR.
Er is € 126.000 minder uitgegeven dan geraamd omdat de kosten voor het Congres Groen Kapitaal lager zijn uitgevallen en enkele opdrachten nog niet in 2016 konden worden afgerond.
d.   Dit budget is gebruikt voor het opstellen en actualiseren van diverse Beheerplannen Natura 2000 / PAS (gebiedsanalyses).
k.   Dit is het budget voor de kosten van Omgevingsdiensten Groen (de VTH-plustaken), dit viel bij de Ontwerpbegroting nog onder budget c.
Subsidies Laag Holland. Dit betreft subsidies voor o.a. de Uitvoeringsregeling Groen onderdeel Laag Holland, Promotie en Boerderij-educatie Laag Holland, Azolla tegen bodemdaling en de Ruige mest op Vaarland.
Apparaatskosten. In 2016 is meer inzet dan geraamd gepleegd op realisatie Natuur Netwerk Nederland (NNN) en Natura 2000/PAS teneinde de in het Meerjarenprogramma Groen geformuleerde doelstellingen te behalen (meer besteed, € 247.000 nadeel).
e.   De uitgaven uit de reserve Groen hebben o.a. betrekking gehad op:

• € 3,3 miljoen voor Particulier Natuurbeheer (SKNL-regeling) (dit zijn de kosten van Functiewijzigingen van vóór 2014 en de beschikkingen voor de subsidieregelingen SKNL in 2016);
• € 220.000,  voor het project Holendrechterpolder;
• € 932.000, voor de projecten Waal en Burg, Dorpzicht en Hanenplas;
• € 946.000, voor diverse kosten met betrekking tot grondaankopen NNN;
• € 500.000, voor het project Natuurbrug Zeepoort;
• € 260.000, voor de subsidieregeling Toeristische opstapplaatsen;
• Vanuit de Uitvoeringsregeling subsidie maatregelen Programma Aanpak Stikstof (PAS) zijn er voor een totaal bedrag van € 8,3 miljoen subsidies verstrekt voor de volgende gebieden: Kennemerland Zuid, Noordhollands Duinreservaat, Ilperveld/Varkensland en Oostelijke vechtplassen;
• € 500.000, voor het project Natuurboog.

De onderbesteding bij de reserve Groen is te verklaren door:

• € 5,6 miljoen SKNL-regelingen: Er zijn nog een kleine 20 aanvragen in behandeling, die nog wachten op een taxatierapport of zich nog bevinden in de pré toets fase, waardoor er voor deze aanvragen in 2016 geen subsidiebeschikking afgegeven kon worden. De uitgaven voor deze aanvragen schuiven door naar 2017. Er zijn aanvragen afgewezen, die afweken van het beleidskader in het Natuurbeheerplan. De belangstelling voor het gebruik maken van de openstelling was beperkt en aanvragen zijn zelfs ingetrokken, omdat (potentiële) aanvragers teleurgesteld zijn over de naar hun mening lage compensatie voor waardedaling;
• € 855.000, voor het project Houtrakpolder waarvan de voorbereiding van de uitvoering vertraagd is door de doorlooptijd van de benodigde ontgrondings- vergunning;
• € 458.000, voor het project Waterrijk en Zanderij Castricum omdat het pachtvrij maken van de grond meer tijd heeft gevraagd dan was voorzien, dit schuift door naar 2017;
• € 139.000, heeft betrekking op de subsidieregeling Toeristische opstapplaatsen. Deze UVR is bedoeld voor de periode 2013 tot 2018. In 2013 is hiervoor een totaal bedrag van € 500.000 gereserveerd. Het restant van 2016 schuift door naar 2017.
• € 700.000, voor opdrachten met betrekking tot PAS. Hiervoor waren de voorbereidende gesprekken met Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten en Landschap Noord-Holland eind 2016 nog niet afgerond. Inmiddels zijn alle offertes binnen en zal in februari opdracht worden gegeven.
• Voor de subsidies PAS is er € 238.000 minder beschikt, de begroting was namelijk gebaseerd op normbedragen terwijl de subsidieaanvragen en –beschikkingen zijn gebaseerd op de concrete kostenramingen zoals door de aanvragers nader uitgewerkt.
• Er is € 117.000 minder verstrekt voor de Subsidie Weidevogels omdat er vanuit de collectieven minder aanvragen zijn gedaan i.v.m. werkzaamheden rondom het nieuwe stelsel agrarisch natuurbeheer. Tevens hebben wij een voor 2016 verwachte aanvraag pas in 2017 ontvangen.
• De subsidieaanvraag van € 233.000 aan Gooise Meren voor de realisatie van een wandelpad was nog niet compleet en kon daarom niet in 2016 verstrekt worden.
• € 350.000 Groene AS Bovenlanden, de subsidieaanvraag hiervoor is vertraagd door moeilijkheden bij de SKNL subsidieverlening en schuift door naar 2017.
• € 443.000 bij het project N2000 Wormer, vertraging als gevolg van vragen rondom het thema staatssteun. De opdrachtverlening geschiedt in januari 2017.

f.   Er is voor een totaal bedrag van € 3 miljoen uitgegeven aan het Groene Uitweg project.
De onderbesteding voor de Groene Uitweg is o.a. te verklaren door:

• Er is € 175.000 minder besteed aan de subsidie aanvraag voor het Wandelpad Vesting Stadzigt. De aanvraag hiervoor is ingediend, maar dient nog aangepast te worden en zal dus pas in 2017 verstrekt worden.
• Voor een subsidieaanvraag van € 60.000 vanuit de Regio Gooi & Vechtstreek moest eerst een staatssteuntoets worden uitgevoerd.
• Voor project Fietsbrug Nigtevecht is € 153.000 aan kosten financieel verplicht, echter de betalingen zullen begin 2017 plaatsvinden.
• € 107.000 omdat er minder subsidies zijn aangevraagd voor de subsidies Agrarische sector.
• Er was € 400.000 gereserveerd voor een bedrijfsverplaatsing. Deze subsidieregeling is echter medio 2016 beëindigd en de nieuwe regeling hiervoor is pas sinds eind 2016 van kracht. De betreffende verplaatsing is een complex project, met afhankelijkheden van diverse partijen. (Rijkswaterstaat, Natuurmonumenten, de verplaatsende boer en de eigenaar van de nieuwe locatie). Het doel is te beschikken rond april 2017.

h.    De uitgaven voor Groenfonds ILG Rijk hebben betrekking gehad op o.a. de projecten Ringvaartdijk Oost, vismigratievoorzieningen, het verbeteren van de ecologie in deVecht, verplaatsing van een landbouwbedrijf in de Zeevang, het aanleggen van vis passages en Wormer- en Jisperwater. De onderbesteding kan worden verklaard door minder uitgaven op het project ‘Businesscase Zeevang’ en enkele opdrachten en subsidieprojecten waarvan de afrekening in 2017 plaats zal vinden i.p.v. in 2016.
De Balanspost FES (Groenfonds ILG Rijk) bevat middelen die in de ILG-periode (2007-2012) door het Rijk aan de provincie zijn overgemaakt voor specifieke bestedingsdoelen in het landelijk gebied. Met het Natuurakkoord is afgesproken dat deze middelen definitief aan de provincies worden gedecentraliseerd, zonder nadere voorwaarden of verantwoordingsverplichting. Inmiddels is duidelijk dat een deel van de middelen die waren gelabeld aan specifieke projecten, niet nodig zijn voor deze projecten. Bij de Laatste Begrotingswijziging 2016 is daarom reeds € 6,0 miljoen niet gelabelde middelen in de Reserve Groen gestort. Uit het geactualiseerde balansdossier blijkt dat voor een aanvullend bedrag van € 548.000 geen verplichtingen (meer) zijn. Gelet op het oorspronkelijke doel waarvoor deze middelen door het Rijk aan de provincies zijn gedecentraliseerd, ligt storting in de Reserve Groen opnieuw voor de hand. De reserve Groen dient nl. voor de realisatie van natuur-, recreatie- en waterprojecten in het landelijk gebied.
i.   De uitgaven voor TWIN-H hebben betrekking op een subsidie voor de Transitie IJsselmeervisserij, de Uitvoeringsregeling Groen 2016, het Ecoduct N417, de Groene AS door Aalsmeer, het Programma Verbinden/Ontsnipperen en de Natuurbrug Zeeweg.
De onderbesteding wordt veroorzaakt door:

• € 370.000, omdat voor het project Natuurbrug Zeepoort een termijnfactuur van de aannemer niet in december, maar in januari is ontvangen;
• € 408.000, voor de Uitvoeringsregeling Groen 2016, onderdeel Recreatieve Verbindingen, kunnen partijen doorlopend aanvragen indienden. Er is nog 1 subsidieaanvraag voor een bedrag van € 90.000, in behandeling. In 2013 is er een totaal bedrag van € 1,4 miljoen beschikbaar gesteld voor dit onderdeel, het restant bedrag uit 2016 wordt het nieuwe subsidieplafond voor 2017.

j.   Kosten voor de monitoring Ecoduct N417 zijn vanuit de UNA betaald.
Natuurbrug Zandpoort. De uitgaven hebben betrekking op het project Fietspad Oase-Zandvoortselaan (nabij Natuurbrug Zandpoort). Er is € 275.000 minder uitgegeven dan begroot omdat er onzekerheid was over het kunnen voortzetten van het project in verband met een beroepsprocedure tegen de door de gemeente Zandvoort verleende omgevingsvergunning. Eind 2016 heeft de rechtbank uitspraak gedaan en de verweerder in het gelijk gesteld. De geplande start van de aanleg heeft hierdoor niet plaatsgevonden.

Natura 2000 gebied Kennemerland-Zuid